kolumna
Kolumna to obszar zadruku strony. Wszystkie kolumny w publikacji zaczynają się na tej samej wysokości, mają też wspólną lewą krawędź. Wyjątkami mogą być:
kolumna spuszczona, opuszczona
Kolumna zaczynająca się niżej niż pozostałe, najczęściej od ⅓ do ¼ wysokości kolumny (zachowujemy ustaloną wielkość). Zazwyczaj jest to kolumna rozpoczynająca rozdział. W przypadku stosowania numeru folio na górze strony często się go pomija.
Kolumna kończąca się wyżej niż pozostałe (najwyżej na jednej szóstej wysokości kolumny). Zazwyczaj ostatnia niepełna kolumna rozdziału. Zwykle nie umieszcza się paginacji dolnej, ale nie jest to regułą.
*Nazwa pochodzi z dawnej tradycji składania takich kolumn w szpic, tak by każdy kolejny wiersz kolumny miał mniejszą szerokość od wiersza wcześniejszego i był wyśrodkowany.
Kolumny rozkładowe (na rozwarciu / rozkładówka) to dwie kolejne kolumny (parzysta i nieparzysta) zestawione razem.
Wakat to niezadrukowana strona (kolumna) uwzględniona w numeracji.
Jednolita szarość kolumny
Jednym z podstawowych zadań w tradycyjnej, przeznaczonej do druku typografii tekstu dziełowego jest uzyskanie jednolitej szarości kolumny. Narzędziami pozwalającymi kontrolować szarość kolumny są: krój, stopień i odmiana pisma oraz odstępy (międzyliterowe, międzywyrazowe i międzywierszowe).
-> W tekście nie powinniśmy pozostawiać: ostatniego wiersza akapitu na początku łamu (potocznie bękart), pierwszego wiersza akapitu na końcu łamu (potocznie szewc), ostatniego wiersza akapitu posiadającego bardzo małą długość (potocznie wdowa).
-> Nad tytułem u góry kolumny i pod tytułem u dołu kolumny pozostawia się nie mniej niż 3 wiersze tekstu.
-> W przypadku składu dwu- lub jednołamowego, parom łamów i kolumnom na rozwarciu nadajemy jednakową długość (tzw. zgodność padania wierszy). W celu wyrównania kolumn rozkładowych nie zwiększamy interlinii ani nie powiększamy odstępów międzywyrazowych. Przenosimy pojedyncze wiersze na poprzednie lub kolejne rozkładówki, bez zmiany położenia numeru folio. W tym celu możemy także zmienić proporcje niektórych elementów nietekstowych.
-> Żadna kolumna rozkładowa tekstu nie powinna zostać pomniejszona ani powiększona o więcej niż jeden wiersz.
kolumna spuszczona, opuszczona
Kolumna zaczynająca się niżej niż pozostałe, najczęściej od ⅓ do ¼ wysokości kolumny (zachowujemy ustaloną wielkość). Zazwyczaj jest to kolumna rozpoczynająca rozdział. W przypadku stosowania numeru folio na górze strony często się go pomija.
________________________________________________________________________________________________
kolumna szpicowa*, końcowa Kolumna kończąca się wyżej niż pozostałe (najwyżej na jednej szóstej wysokości kolumny). Zazwyczaj ostatnia niepełna kolumna rozdziału. Zwykle nie umieszcza się paginacji dolnej, ale nie jest to regułą.
*Nazwa pochodzi z dawnej tradycji składania takich kolumn w szpic, tak by każdy kolejny wiersz kolumny miał mniejszą szerokość od wiersza wcześniejszego i był wyśrodkowany.
________________________________________________________________________________________________
Kolumny rozkładowe (na rozwarciu / rozkładówka) to dwie kolejne kolumny (parzysta i nieparzysta) zestawione razem.
Wakat to niezadrukowana strona (kolumna) uwzględniona w numeracji.
Jednolita szarość kolumny
Jednym z podstawowych zadań w tradycyjnej, przeznaczonej do druku typografii tekstu dziełowego jest uzyskanie jednolitej szarości kolumny. Narzędziami pozwalającymi kontrolować szarość kolumny są: krój, stopień i odmiana pisma oraz odstępy (międzyliterowe, międzywyrazowe i międzywierszowe).
________________________________________________________________________________________________
Inne zasady dotyczące ułożenia tekstu w kolumnach:
-> W tekście nie powinniśmy pozostawiać: ostatniego wiersza akapitu na początku łamu (potocznie bękart), pierwszego wiersza akapitu na końcu łamu (potocznie szewc), ostatniego wiersza akapitu posiadającego bardzo małą długość (potocznie wdowa).
-> Nad tytułem u góry kolumny i pod tytułem u dołu kolumny pozostawia się nie mniej niż 3 wiersze tekstu.
-> W przypadku składu dwu- lub jednołamowego, parom łamów i kolumnom na rozwarciu nadajemy jednakową długość (tzw. zgodność padania wierszy). W celu wyrównania kolumn rozkładowych nie zwiększamy interlinii ani nie powiększamy odstępów międzywyrazowych. Przenosimy pojedyncze wiersze na poprzednie lub kolejne rozkładówki, bez zmiany położenia numeru folio. W tym celu możemy także zmienić proporcje niektórych elementów nietekstowych.
-> Żadna kolumna rozkładowa tekstu nie powinna zostać pomniejszona ani powiększona o więcej niż jeden wiersz.
Komentarze
Prześlij komentarz